Όταν βλέπεις ειδήσεις ή TikTok βίντεο με τίτλους όπως «Ο Τραμπ επέβαλε νέους δασμούς στην Ευρώπη», μπορεί να αναρωτηθείς: Τι είναι τελικά οι δασμοί; Γιατί μας αφορούν; Και τι σημαίνουν για την τσέπη μας;
Ας δούμε με απλά λόγια τι είναι οι δασμοί και πώς επηρεάζουν την καθημερινότητά μας.
Τι Είναι οι Δασμοί;
Οι δασμοί είναι ένας ειδικός φόρος που επιβάλλεται σε προϊόντα που εισάγονται από άλλες χώρες. Αυτός ο φόρος αυξάνει την τιμή του προϊόντος για τον τελικό καταναλωτή.
Φαντάσου ότι αγοράζεις ένα smartphone φτιαγμένο στην Κίνα. Αν η χώρα σου έχει δασμούς στις εισαγωγές από την Κίνα, το κινητό γίνεται ακριβότερο — όχι επειδή άλλαξε το προϊόν, αλλά επειδή προστέθηκε ένας φόρος κατά την εισαγωγή του.
Γιατί Επιβάλλονται οι Δασμοί;
Στόχος των δασμών είναι να προστατεύσουν την τοπική οικονομία. Όταν τα εισαγόμενα προϊόντα γίνονται πιο ακριβά, οι καταναλωτές στρέφονται πιο εύκολα σε προϊόντα που παράγονται εγχώρια, ενισχύοντας έτσι τις τοπικές επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας.
Για παράδειγμα, αν μια χώρα παράγει παπούτσια αλλά εισάγει φθηνότερα από το εξωτερικό, οι δασμοί αυξάνουν το κόστος των εισαγόμενων παπουτσιών και δίνουν προβάδισμα στα εγχώρια προϊόντα.
Οι Δασμοί στην Ιστορία
Οι δασμοί χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες ως μέσο οικονομικής πολιτικής. Στις ΗΠΑ, πριν την καθιέρωση του φόρου εισοδήματος, οι δασμοί ήταν η βασική πηγή εσόδων του κράτους.
Στη σύγχρονη εποχή, με την παγκοσμιοποίηση, τα περισσότερα κράτη προσπαθούν να μειώνουν τους δασμούς για να διευκολύνουν το ελεύθερο εμπόριο. Παρόλα αυτά, σε περιόδους εμπορικών εντάσεων, οι δασμοί επιστρέφουν στο προσκήνιο.
Οι Δασμοί του Τραμπ: Τι Έγινε το 2018
Ο Ντόναλντ Τραμπ, ως Πρόεδρος των ΗΠΑ (2017–2021), υιοθέτησε την πολιτική «Πρώτα η Αμερική» (“America First”). Στο πλαίσιο αυτό, ξεκίνησε εμπορικό πόλεμο με την Κίνα το 2018, επιβάλλοντας δασμούς σε εκατοντάδες κινεζικά προϊόντα (από αλουμίνιο μέχρι ηλεκτρονικά).
Ταυτόχρονα, επέβαλε δασμούς και στην Ευρώπη, ειδικά στον χάλυβα και το αλουμίνιο. Οι δασμοί αυτοί δικαιολογήθηκαν για «λόγους εθνικής ασφάλειας», προκαλώντας την αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που απάντησε με αντίποινα σε προϊόντα-σύμβολα των ΗΠΑ, όπως ουίσκι, μοτοσικλέτες Harley-Davidson και φυστικοβούτυρο.
Και Τώρα; Οι Νέοι Δασμοί το 2025
Με την επανεκλογή του το 2024, ο Τραμπ ανακοίνωσε νέες αυξήσεις δασμών τόσο προς την Κίνα όσο και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Συγκεκριμένα:
-
Αύξησε περαιτέρω τους δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα, όπως τα αυτοκίνητα πολυτελείας, τα γεωργικά προϊόντα και συγκεκριμένες τεχνολογικές συσκευές.
-
Ο λόγος ήταν η προσπάθειά του να ενισχύσει την αμερικανική παραγωγή και να μειώσει το εμπορικό έλλειμμα με την Ευρώπη.
Η κίνηση αυτή έχει προκαλέσει νέες εμπορικές εντάσεις και ανησυχία για αύξηση τιμών σε προϊόντα που καταναλώνουμε καθημερινά.
Ποιος Πληρώνει το Τίμημα;
Ενώ φαίνεται ότι οι ξένες χώρες “τιμωρούνται” με τους δασμούς, στην πραγματικότητα το κόστος μετακυλίεται στον τελικό καταναλωτή. Οι εταιρείες που εισάγουν προϊόντα πληρώνουν τον φόρο και αυξάνουν τις τιμές για να καλύψουν τη ζημία.
Άρα, εμείς πληρώνουμε περισσότερα για smartphones, ρούχα, τρόφιμα και άλλα προϊόντα.
Πώς Επηρεάζει την Καθημερινότητά μας;
Αν νομίζεις ότι οι δασμοί αφορούν μόνο κυβερνήσεις και μεγάλες επιχειρήσεις, κάνεις λάθος.
Από το κινητό σου μέχρι τα ρούχα σου, πολλά από τα προϊόντα που χρησιμοποιείς καθημερινά έρχονται από το εξωτερικό. Όταν αλλάζουν οι δασμοί, αλλάζουν και οι τιμές στα ράφια.
Αν επιβληθούν δασμοί σε εξαρτήματα υπολογιστών, το νέο σου laptop μπορεί να κοστίζει €50 ή €100 παραπάνω. Αν στοχοποιηθούν ευρωπαϊκά τρόφιμα, μπορεί να αυξηθούν οι τιμές στο σούπερ μάρκετ — χωρίς καν να το καταλάβεις.
Υπάρχουν θετικά;
Ναι, όταν χρησιμοποιούνται σωστά, οι δασμοί μπορούν να προστατεύσουν στρατηγικούς τομείς της οικονομίας, να στηρίξουν μικρές επιχειρήσεις και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.
Όμως, αν υπερβούν τα όρια ή αν επιβληθούν για πολιτικούς λόγους, μπορεί να οδηγήσουν σε οικονομικές ζημίες και αναστάτωση στις αγορές.
Γιατί να τα μαθαίνεις όλα αυτά;
Μπορεί να ακούγεται περίπλοκο, αλλά όσο μεγαλώνεις και διαχειρίζεσαι τα δικά σου χρήματα, θα δεις πόσο σημαντικό είναι να καταλαβαίνεις τι συμβαίνει στην οικονομία. Οι δασμοί, οι φόροι, οι τιμές και το παγκόσμιο εμπόριο επηρεάζουν άμεσα το πόσα πράγματα μπορείς να αγοράσεις, πόσο κοστίζουν και γιατί.
Η ενημέρωση είναι δύναμη — και όσο καλύτερα καταλαβαίνεις πώς λειτουργεί ο κόσμος, τόσο πιο σωστές αποφάσεις μπορείς να πάρεις.
Η Woli είναι εδώ για να σε βοηθήσει
Η Woli δεν είναι απλώς μια debit κάρτα ή μια εφαρμογή. Είναι ένα εργαλείο εκπαίδευσης. Μέσα από το Woli Academy, μπορείς να μάθεις πώς λειτουργεί το χρήμα, τι σημαίνει κατανάλωση, γιατί είναι σημαντική η αποταμίευση και πώς επηρεάζεσαι από οικονομικά θέματα όπως οι δασμοί και ο πληθωρισμός.
Με απλά λόγια, η Woli σου δείχνει πώς να γίνεις οικονομικά υπεύθυνος — από το χαρτζιλίκι μέχρι τη μεγάλη εικόνα της παγκόσμιας οικονομίας.
Δοκιμάστε τη Woli Debit Card και διδάξτε το οικονομική υπευθυνότητα με διασκεδαστικό τρόπο! Κατεβάστε τώρα το Woli app σε Android ή iOS, ακολουθήστε τα βήματα για να προσθέσετε το παιδί σας και κερδίστε 30 ημέρες ΔΩΡΕΑΝ στο premium συνδρομητικό πρόγραμμα BASIC και μια ΔΩΡΕΑΝ φυσική κάρτα Woli.
