Σου έχει ποτέ συμβεί να ρωτήσεις τους δικούς σου για κάτι που έχεις σκοπό να αγοράσεις και αυτοί να σου απαντάνε ότι δεν το έχεις ανάγκη; Εσύ πόσο πολύ το θες; Τι είναι αυτό που διαχωρίζει την ανάγκη από την επιθυμία ή ακόμη καλύτερα τι ορίζουμε ως ανάγκη και τι ως επιθυμία;
Με τον όρο ανάγκη αναφερόμαστε σε όλα όσα χρειαζόμαστε για να μπορούμε να βιώνουμε μια ζωή γεμάτη υγεία και ασφάλεια. Στην αρχαιότητα οι τρεις βασικές ανάγκες του ανθρώπου ήταν η τροφή, η ένδυση και η στέγη. Με το πέρασμα του χρόνου όμως προστέθηκαν και άλλου είδους ανάγκες όπως η εκπαίδευση, η υγειονομική περίθαλψη και η προστασία καθώς βελτιώνουν την ποιότητα ζωής μας.
Πλέον υπάρχουν δύο κατηγορίες αναγκών. Η μία είναι οι ψυχολογικές και η άλλη οι φυσικές ανάγκες. Ενώ οι φυσικές ανάγκες περιλαμβάνουν το νερό, τα ρούχα, τη στέγη, τα φάρμακα και άλλα απτά πράγματα που μπορούμε να βάλουμε στα χέρια μας και να δούμε με τα μάτια μας, οι ψυχολογικές ανάγκες του ανθρώπου είναι εκείνες που είναι απαραίτητες για την ανθρώπινη ευτυχία και ευημερία όπως η αγάπη, η αυτοεκτίμηση, η αίσθηση ασφάλειας κ.ά.
Στην αντίπερα όχθη, οι επιθυμίες ορίζονται ως κάτι που ένα άτομο θα ήθελε να κατέχει, δεν είναι απαραίτητο για την επιβίωση του αλλά τις περισσότερες φορές κάνει τη ζωή πιο άνετη, πιο όμορφη ή πληροί άλλα κριτήρια όπως το να ανήκουμε σε μια ομάδα. Για παράδειγμα αν η ανάγκη ενός ανθρώπου είναι να έχει στέγη, η επιθυμία του μπορεί να αφορά στο πόσα δωμάτια θα περιλαμβάνει, σε ποια περιοχή θα βρίσκεται κλπ.
Οι ανάγκες και οι επιθυμίες έχουν αρκετές διαφορές βάσει των οποίων μπορούμε να τις διακρίνουμε. Ας δούμε ποιες είναι αυτές:
- Οι ανάγκες είναι κοινές για όλους τους ανθρώπους και παραμένουν σταθερές στον χρόνο, σε αντίθεση με τις επιθυμίες που είναι διαφορετικές από άτομο σε άτομο και από καιρό σε καιρό.
- Οι ανάγκες είναι πολύ συγκεκριμένες, ενώ για τις επιθυμίες «το ταβάνι είναι ο ουρανός», δηλαδή δεν υπάρχει όριο.
- Η μη ικανοποίηση των αναγκών έχει σοβαρές συνέπειες στην επιβίωση του ανθρώπου, σε αντίθεση με την μη ικανοποίηση των επιθυμιών η οποία ακόμη και αν μας γεμίζει απογοήτευση δεν επιφέρει σοβαρές συνέπειες για τη ζωή μας.
- Σε αντίθεση με τις κοινές για όλους ανάγκες, οι επιθυμίες είναι ενδεικτικές για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα ενός ανθρώπου.
Αν παρόλα αυτά σου φαντάζει δύσκολο να διαχωρίσεις τις ανάγκες από τις επιθυμίες υπάρχει μια ερώτηση που σε βγάζει από αυτή τη δύσκολη θέση: «Μπορώ να ζήσω χωρίς αυτό;». Αν η απάντηση είναι θετική τότε αναφερόμαστε σε επιθυμία, αν όμως είναι αρνητική τότε αναφερόμαστε σε μια ανάγκη που πρέπει να εκπληρωθεί.
