Κέρματα και χαρτονομίσματα – νομίζεις πως ξέρεις τα πάντα για αυτά; Επιλέξαμε αυτή τη δραστηριότητα γιατί ενώ καθημερινά περνάνε από τα χέρια μας αμέτρητα κέρματα και χαρτονομίσματα, συχνά δε γνωρίζουμε βασικές πληροφορίες για αυτά. Ας πάμε να τις ανακαλύψουμε μαζί!
Ξεκινώντας λοιπόν από το παρελθόν, όσο οι κοινωνίες εξελίσσονταν και το εμπόριο αυξάνονταν δημιουργήθηκε η ανάγκη για την εμφάνιση χρημάτων με συγκεκριμένη αξία ώστε να γίνονται πιο ακριβείς ανταλλαγές. Άρχισαν έτσι να φτιάχνοται τα πρώτα νομίσματα από μέταλλα. Η πρώτη χρήση κέρματος συναντάται στη Βαβυλώνα γύρω στο 2000 π.Χ. Αργότερα, τον 8ο π.Χ. αιώνα την εποχή του βασιλιά της Λυδίας Αλυάττη, εμφανίστηκαν νομίσματα που ήταν κατασκευασμένα από ήλεκτρο, ένα φυσικό μείγμα χρυσού και άργυρου. Ήταν σε ακατέργαστο σχήμα σαν φασόλια και παρουσίαζαν το βασιλικό σύμβολο, ένα λιοντάρι. Σύντομα τέτοια νομίσματα άρχισαν να εμφανίζονται και σε άλλα μέρη του κόσμου.
Φτάνοντας στον 7ο μ.Χ. αιώνα έχουμε και τα πρώτα χαρτονομίσματα που εμφανίστηκαν στην Κίνα κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Σονγκ. Ήταν γνωστά με το όνομα Jiaozi και ήταν πιο εύχρηστα από τα βαριά χρυσά νομίσματα. Μάλιστα πιστεύεται ότι αρχικά φτιάχνονταν από τον φλοιό μουριών (έτσι, κατά μία έννοια, φύτρωναν στα δέντρα). Στον 17ο αιώνα ήρθαν στην Ευρώπη και έως τις αρχές του 19ου αιώνα, το χαρτονόμισμα είχε εξαπλωθεί σε πολλά μέρη του κόσμου.
Σήμερα, για τις εμπορικές μας συναλλαγές χρησιμοποιούμε πλέον σύγχρονα κέρματα και χαρτονομίσματα, που εκδίδονται από τις τράπεζες και έχουν παραστατικό χαρακτήρα (fiat money), έννοια που θα αναλύσουμε σε επομένη δραστηριότητα. Οι χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα που ανήκουν στην ευρωζώνη χρησιμοποιούν τα γνωστά μας κέρματα και χαρτονομίσματα του ευρώ (euro). Τα κέρματα του ευρώ κόβονται σε ονομαστικές αξίες των 1, 2, 5, 10, 20 και 50 λεπτών και 1 και 2 ευρώ. Οι διακοπτόμενες άκρες διευκολύνουν τα άτομα με προβλήματα όρασης να αναγνωρίζουν τις διαφορετικές τιμές νομισμάτων.
Από την άλλη, τα χαρτονομίσματα ευρώ χωρίζονται όπως γνωρίζεις σε αυτά των 5, 10, 20, 50, 100, 200 και 500 ευρώ και απεικονίζουν τα αρχιτεκτονικά στυλ από επτά περιόδους της πολιτιστικής ιστορίας της Ευρώπης. Κάθε χαρτονόμισμα έχει διαφορετικό μέγεθος και χρώμα, π.χ. κόκκινο για χαρτονομίσματα των 10 ευρώ και μπλε για των 20 ευρώ. Σε αυτά οι αριθμοί είναι μεγάλοι και έντονοι, ενώ για ασφάλεια σε κάθε ένα υπάρχει ένα υδατογράφημα, ένα νήμα ασφαλείας και ένας διαφανής αριθμός. Τέλος, ένα μικρό μυστικό είναι ότι αν κουνήσεις στο φως τα χαρτονομίσματα θα παρατηρήσεις ότι εμφανίζεται ένα παράθυρο με ένα μυστηριώδες πορτραίτο στο εσωτερικό του.
